Składki ZUS 2024

działalność gospodarcza

Z tego artykułu dowiesz się jakie składki ZUS przedsiębiorąca opłaca za siebie, jakie są ulgi ZUS, ile wynoszą składki ZUS w 2024, co to jest Ulga na Start, co to jest Mały ZUS, co to jest Mały ZUS Plus

Jakie składki zapłacisz rozpoczynając działalność gospodarczą ?

A32 Biuro Rachunkowe

Jeśli potrzebujesz pomocy przy otwieraniu działalności zadzwoń lub napisz, chętnie pomożemy !

Będąc przedsiębiorcą jesteś zobligowany do opłacania składek ZUS na własne ubezpieczenie a jeśli zatrudniasz pracowników stajesz się też płatnikiem składek na ubezpieczenia osób które zatrudniasz.

Generalnie składki ZUS dzielą się na:

I. Składki na ubezpieczenie społeczne

W większości przypadków początkującemu przedsiębiorcy przysługują ulgi z tytułu składek ZUS. 

Pamiętać należy, że ulgi te dotyczą jedynie składek na ubezpieczenie społeczne i FP/FS. 

Składki na ubezpieczenie zdrowotne nie są przedmiotem niżej opisanych ulg.

a) Ulga na Start

6-7 miesięcy

tylko składka zdrowotna

Kod ubezpieczenia 05 40 XX

Przysługuje przedsiębiorcom, którzy po raz pierwszy prowadzą działalność gospodarczą lub rozpoczynają ją po raz kolejny po 5 latach od zawieszenia lub zamknięcia poprzedniej działalności.

Z ulgi tej mogą skorzystać osoby, które nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowali na etacie i wykonywali czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności.


Ulga na Start polega na zwolnieniu, przez 6 pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności, z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne i FP/FS. Obowiązkowa jest jedynie składka zdrowotna.

Jeśli chcesz skorzystać z Ulgi na Start to warto rozpocząć działalność np. drugiego dnia miesiąca, gdyż ulga liczona jest przez pełne miesiące. Jeśli rozpoczniesz działalność np. 2 stycznia to okres ulgi będzie trwał do końca lipca - czyli prawie 7 miesięcy.

Pamiętaj jednak, że w tym czasie nie jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi, więc nie masz prawa do zasiłku chorobowego, nie odkładasz też  na emeryturę czy rentę.

Kwota składek ZUS Ulga na Start w 2024 roku

Płacisz tylko składkę zdrowotną, która jest uzależniona od dochodu i formy opodatkowania, od lutego 2024r wynosi ona nie mniej niż 381,78zł miesięcznie. 

Więcej na temat Ulgi na Start znajdziesz na tej stronie:


b) Preferencyjny ZUS Mały ZUS

24 miesiące

składka zdrowotna + preferencyjne składki na ubezpieczenie społeczne

Kod ubezpieczenia 

05 70 XX

05 72 XX

Preferencja ta przysługuje przedsiębiorcom, którzy spełniają dwa warunki:


Na czym polega ta preferencja?

Preferencyjny ZUS polega na obniżeniu przez 24 miesiące składek na ubezpieczenie społeczne, są one dużo niższe w porównaniu z tzw. Dużym ZUS-em. Podstawą jest 30% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym okresie.

Z preferencji można skorzystać po zakończeniu Ulgi na Start.

Kwota składek Preferencyjny ZUS w 2024 roku

od stycznia do czerwca 2024: 

371,47zł bez chorobowego, lub

402,65zł z chorobowym

od lipca do grudnia 2024:

376,55 zł bez chorobowego, lub

408,16zł z chorobowym

+ składka zdrowotna - od lutego wynosi minimum 381,78zł. 

Dodatkowo jeśli prowadzenie działalności gospodarczej jest jedynym tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, to nie opłacasz za siebie składek na FP i FS.

Wysokość Preferencyjnych składek ZUS jest uzależniona od kwoty minimalnego wynagrodzenia, dlatego wraz ze wzrostem płacy minimalnej wzrastają też Preferencyjne składki ZUS.

Po zakończeniu okresu, w którym płaciłeś obniżone składki, możesz przejść na standardowe (duże) składki lub – jeśli spełniasz warunki – płacić Mały ZUS Plus.

Pamiętaj, że w okresie Preferencyjnego ZUS Twoje składki na ubezpieczenia społeczne są liczone od niskiej podstawy, w związku z tym kwota jaką odkładasz na ubezpieczenie emerytalne czy rentowe jest również niewielka. Możesz też dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, lecz kwota ewentualnego zasiłku będzie bardzo niska.


Więcej na temat Preferencyjnych składek ZUS znajdziesz na stronie:


c) Mały ZUS Plus

36+12 miesięcy

składka zdrowotna + niższe, proporcjonalne do dochodu, składki na ubezpieczenia społeczne dla najmniejszych przedsiębiorców


Kod ubezpieczenia

05 90 XX

05 92 XX

Mały ZUS Plus jest dla przedsiębiorców którzy spełniają dwa warunki:

Ograniczenia - z Małego ZUS Plus nie skorzystasz  m.in w sytuacji gdy:

Składki na ubezpieczenie społeczne są ustalane na podstawie średniego miesięcznego dochodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. 

Podstawa składki jaką zadeklarujesz nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku*, oraz nie może  przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok **

Jeśli obliczona przez Ciebie podstawa będzie niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia, to i tak obowiązuje Cię najniższa podstawa wymiaru składek w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia.

*W 2024 roku 30% płacy minimalnej  to kwota 1272,60zł (od stycznia do czerwca), oraz 1290,00zł (od lipca do grudnia)

** W 2024 kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego  wynosi 4694,40 zł


Kwota składek Mały ZUS Plus 2024 roku 

wynosi nie mniej niż:

od stycznia do czerwca 2024

371,47zł bez chorobowego, lub

402,65zł z chorobowym

od lipca do grudnia 2024

376,55 zł bez chorobowego, lub

408,16zł z chorobowym

+ składka zdrowotna - od lutego wynosi minimum 381,78

O tym jak wyliczyć dochód i podstawę składek przeczytasz na rządowej stronie:

d) Duży ZUS


Kod ubezpieczenia

05 10 XX

05 12 XX

Jeśli wyczerpiesz okres ulg, to musisz zgłosić się do tzw. Dużego ZUS.

Kwota składek Dużego ZUS jest uzależniona od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (wskaźnik ten podaje GUS) a minimalna podstawa wymiaru składek nie może być mniejsza niż 60% tego wynagrodzenia. Oczywiście zadeklarowana podstawa może być też większa - dobrowolnie możesz zadeklarować podstawę np. 80% przeciętnego wynagrodzenia. Skutkiem tego będą wyższe miesięczne daniny do ZUS, ale teoretycznie więcej odkładasz na emeryturę, czy zasiłek chorobowy. Nie jest możliwe podwyższenie podstawy wymiaru składki wyłącznie na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe (które należy do grupy ubezpieczeń społecznych) bez jednoczesnego podwyższenia podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych i wypadkowej.

Oczywiście to podwyższenie też ma swoje limity: roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w 2024 roku może wynosić maksymalnie 234.720,00zł. Miesięczna podstawa wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekroczyć 19.560,00zł. 

Kwota składek Duży ZUS w 2024 roku

Minimum 1.485,31zł (lub 1.600,32zł z ubezpieczeniem chorobowym) + składka zdrowotna przynajmniej 381,78


Więcej na ten temat znajdziesz tutaj:

e) Działalność gospodarcza i etat / umowa zlecenie / renta / emerytura

Jeśli prowadząc działalność pracujesz jednocześnie na etacie lub etatach to z JDG opłacasz obowiązkowo tylko składkę zdrowotną, ubezpieczenia społeczne są wtedy dla Ciebie dobrowolne.

Jest jeden warunek - Twój dochód z etatu lub etatów musi być na poziomie przynajmniej minimalnego wynagrodzenia tj. 4242zł (I-VI 2024r) / 4300zł (VII-XII 2024r) Nie jest wymagane, aby wynagrodzenie równe lub wyższe niż minimalne pochodziło z jednego etatu lub że wymiar etatu musi być pełen. Ważna jest suma wynagrodzenia, oraz to czy w przeliczeniu na okres miesiąca otrzymujesz wynagrodzenie równe lub wyższe niż minimalne wynagrodzenie, które stanowi podstawę do naliczenia składek społecznych.

Występuje wtedy tzw. zbieg tytułów ubezpieczeń ZUS 

czytaj więcej:


II. Składka na ubezpieczenie zdrowotne

Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest zależna od dochodu i formy opodatkowania. 

W przeciwieństwie do składek na ubezpieczenia społeczne nie ma tu specjalnie ulg czy zwolnień.

Oczywiście istnieją wyjątki, kiedy można zostać zwolnionym z opłacania tej składki, lecz w praktyce niewiele osób może z takiego zwolnienia skorzystać, dotyczy ono niektórych emerytów, rencistów i osób niepełnosprawnych o bardzo niskich dochodach.

W przeciwieństwie do ubezpieczeń społecznych, składka zdrowotna jest płacona od każdego z tytułów oddzielnie, nie występuje tu zbieg tytułów ubezpieczeń jaki ma miejsce w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne. Przykładowo w sytuacji jednoczesnego bycia na etacie, prowadzenia JDG i bycia wspólnikiem spółki komandytowej trzeba odprowadzić aż 3 składki zdrowotne !

Ile wynosi składka zdrowotna w 2024 roku?

Składka zdrowotna i skala podatkowa

W przypadku osób, które wybrały skalę jako formę opodatkowania składka zdrowotna stanowi 9% dochodu z działalności gospodarczej. Przykładowo składka za listopad jest obliczana w oparciu o dochód osiągnięty w październiku. Składka ta nie może być jednak mniejsza niż 381,78 ( w 2024r), nawet w przypadku osiągnięcia straty w danym miesiącu.

Składka nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

Składka zdrowotna i podatek liniowy

Liniowcy zapłacą składkę w wysokości 4,9% osiągniętego dochodu, tu również składka  nie może być mniejsza niż 381,78 (w 2024r) nawet w sytuacji osiągnięcia straty. Jak w przypadku skali podatkowej -  przykładowa składka za listopad jest wyliczana na podstawie dochodu z października.

Jest tu pewne udogodnienie, gdyż zapłaconą składkę można zaliczyć w koszty lub odliczyć od podstawy opodatkowania. Każdego roku obowiązuje limit odliczenia -  w 2024 jest to kwota  11.600zł 

Składka zdrowotna i ryczałt

Osoby na ryczałcie płacą składkę w kwocie zależnej od poziomu uzyskanego przychodu.

W 2024 roku wygląda to następująco:

Roczny przychód do 60'000zł to składka 419,46zł miesięcznie

Roczny przychód powyżej 60'000zł  do 300'000zł to składka 699,11 miesięcznie

Roczny przychód powyżej 300'000zł to składka 1.258,39 miesięcznie

Kwota stanowiąca równowartość 50% zapłaconej składki zdrowotnej podlega odliczeniu od przychodu.

"Ile kosztuje prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej? "

poglądowe podsumowanie w tabeli poniżej

A32 Biuro Rachunkowe

Jeśli potrzebujesz pomocy przy otwieraniu działalności zadzwoń lub napisz, chętnie pomożemy !